ارتقا فرهنگ بهره‌وری نیاز امروز کشور
تاریخ انتشار: ۲ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۰۹۵۶۴
سید مهدی قریشی دراین یادداشت آورده‌است: اول خرداد ماه در تقویم کشور با عنوان "روز بهره وری و بهینه سازی مصرف" نامگذاری شده است، موضوعی که در تمامی کشور‌های توسعه یافته از اولویت‌های اصلی و به عنوان یکی از عوامل اصلی توسعه، پیشرفت و رشد اقتصادی آنان شناخته شده و در سایر کشور‌ها نیز مورد توجه ویژه قرار گرفته است، تا جایی‌که می‌توان سطح پیشرفت جوامع را تا حد زیادی به تغییرات سطح بهره‌وری آنها نسبت داد و بر اساس همین منطق تحلیلی، تفاوت در سطح پیشرفت بین مناطق مختلف در هر کشور نیز وابسته به درجه استفاده موثر از ظرفیت‌ها و سرمایه‌های منطقه‌ای می‌باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در کشور ما نیز این موضوع از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و برنامه‌های متعددی برای افزایش بهره‌وری ارائه شده‌است که یکی از مصادیق بارز آن قرار دادن حدود نیمی از بار ۸ درصدی نرخ رشد اقتصادی سال ۱۴۰۱ از طریق بهره‌وری بوده‌است.
در تعریفی ساده، بهره‌وری عبارت است از میزان آنچه به دست می‌آوریم در قبال میزان منابعی که مصرف کرده‌ایم و این بدین معناست که لزوما کم مصرف کردن منابع به معنی بهره وری نیست؛ بلکه رسیدن به هدف در قبال مصرف بهینه و درست منابع است که بهره وری ایجاد می‌کند.
در این مجال قصد ارائه تعریف و توضیح علمی بهره‌وری را نداشته و به مناسبت روز بهره‌وری و صرفا تاکید بر اهمیت و ضرورت این مهم مد نظر می‌باشد. کاملاً روشن است که علیرغم برنامه‌ها و هدف‌گذاری‌های انجام شده توسط دولت‌ها کماکان رتبه ما در بهره‌وری نه تنها در اقتصاد بلکه در بسیاری دیگر از موضوعات همچون فرهنگ، سیاست و... با اهداف عالیه فاصله محسوسی دارد که البته علیرغم نقش و وظیفه موثر دولت، لیکن بخش عمده‌ای از تحقق آن نیز برعهده عموم مردم قرار دارد.
به عنوان نمونه ایران همزمان چهارمین تولید کننده بزرگ گاز جهان و چهارمین مصرف کننده بزرگ گاز دنیا نیز می‌باشد و در حقیقت سرانه مصرف آن بیش از ۶ برابر سرانه مصرف جهانی گاز می‌باشد که به هیچ وجه با مفهوم و اهداف غایی بهره وری سازگاری و همخوانی ندارد و این در حالی است که همین میزان گاز می‌تواند نقش موثری در تولید و درآمد ملی داشته باشد.
با کنکاشی کوچک در همین موضوع اخیر، به وضوح نقش دولت و مردم در بهینه‌سازی مصرف نمایان است؛ یعنی دولت علاوه بر ترویج درست مصرف بهینه گاز با اصلاح بسیاری از روند‌های توزیع یارانه و اجرای برنامه‌هایی مثل کمک به مردم برای اصلاح ساختمان‌های مسکونی، تعویض وسایل گازسوز با تکنولوژی قدیمی، کمک به تولید کنندگان وسایل گازسوز برای استفاده از فناوری‌های جدید و ... می‌تواند تخصیص منابع را با بهره‌وری مضاعف انجام دهد و مردم نیز با تغییر سبک زندگی و مدیریت بهینه مصرف انرژی، از طریق عدم استفاده از چندین وسیله گاز سوز در منازل، نوع پوشاک و ... به این مهم کمک نمایند.
رهبر معظم انقلاب در نامگذاری سال گذشته به نوعی بر ضرورت بهره‌وری درتولید تاکید نمودند و در تبیین شعار سال با عنوان «تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» فرمودند: "دانش‌بنیان کردن تولید، بهره‌وری فعّالیت‌های اقتصادی را ارتقاء می‌دهد؛ این امر مهمّی است، یک نقطه حسّاس و اساسی است. همان طور که قبلاً اشاره شد، یکی از مشکلات کشور کاهش بهره‌وری است؛ یعنی به تناسب آن مقداری که هزینه مصرف می‌کنیم، از این هزینه‌مان بهره‌برداری نمی‌کنیم؛ در بخش‌های مختلف همین طور است؛ بهره‌وری در کشور کم است ... اگر چنانچه ما به سمت دانش‌بنیان حرکت کردیم، این معضل مهمّ اقتصادی حل خواهد شد".
در این سال طی بخشنامه‌ای از سازمان‌ها خواسته شد تا برنامه و بودجه پیشنهادی خود را با رعایت انضباط و حذف فرآیند‌ها و هزینه‌های غیرضروری، ارتقای بهره‌وری، رفع عوامل مخل رشد اقتصادی، بهبود فضای کسب و کار، شناسایی و عملیاتی کردن راهکار‌های افزایش منابع عمومی، به سازمان برنامه و بودجه کشور ارائه نمایند. اگرچه در تبصره‌ها و بند‌های مختلف قانون بودجه سال گذشته توجه ویژه‌ای به موضوع بهره وری گردید؛ لیکن در سال جاری با حذف بند «و» تبصره ۱۸ با موضوع تولید و بهره‌وری که در قانون بودجه سال ۱۴۰۱ آمده بود، عملاً یکی از عوامل موثر در پیگیری اجرای چرخه بهره‌وری در کشور حذف گردید و این موضوع مورد انتقاد فعالان عرصه بهره وری از جمله سازمان ملی بهره وری قرار گرفت و مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز با انتشار گزارشی با عنوان «حذف تبصره بهره‌وری از بودجه؛ ضربه کلیدی به رشد اقتصادی کشور» به بررسی اهمیت و جایگاه بهره‌وری در اسناد بالادستی، میزان اثربخشی و تأثیرگذاری این احکام پرداخته و به نوعی مخالفت خود را با حذف آن اعلام نمود؛ هر چند نهایتاً پیگیری‌ها محقق نشد و فقط در برخی از تبصره‌های قانون بودجه سال ۱۴۰۲ به صورت گسسته به برخی از مقوله‌های نزدیک و مرتبط با بهره‌وری اشاره گردیده‌است.
با عنایت به نام گذاری سال ۱۴۰۲ با عنوان "مهار تورم و رشد تولید" قطع به یقین یکی از اصلی‌ترین راهکار‌های تحقق این شعار ارتقاء بهره‌وری خواهد بود؛ چراکه برای افزایش تولید یا نیازمند بهره‌گیری از منابع بیشتر هستیم که قطعاً با محدودیت‌هایی روبرو خواهیم بود و یا اینکه باید از منابع موجود استفاده بهتری ببریم و این یعنی بهره‌وری، که با مدیریت بهینه و همچنین استفاده از شرکت‌های دانش بنیان و تغییر فناوری‌های تولید قابل دسترس خواهد بود.
بدین ترتیب علاوه بر افزایش تولید به‌دلیل استفاده بهینه از منابع، قیمت تمام شده محصولات نیز منطقی‌تر شده و قابلیت رقابت با مشابه خارجی نیز پیدا خواهد نمود که ضمن تاثیر مثبت بر بازار، بر مهار تورم نیز موثر واقع خواهد شد.
جدای از نقش قابل توجه مصرف بهینه و بهره‌وری در استفاده درست از منابع مادی، یکی از پرچالش‌ترین موضوعات در بهره وری مربوط به نیروی انسانی است. در آمار‌های منتشر شده میزان کار مفید در ایران را حداکثر ۱۱ ساعت در هفته و در بخش‌های دولتی حدود ۲۲ دقیقه در روز برآورد می‌کنند که البته نباید نافی زحمات و تلاش‌های افراد بود لیکن حتی اگر چند برابر این آمار را هم بپذیریم هنوز در مقایسه با بسیاری از کشور‌های پیشرفته فاصله قابل ملاحظه‌ای را شاهد هستیم.
در ایجاد فرهنگ بهره‌وری در منابع انسانی نقش مدیران می‌تواند تاثیرگذار باشد، هنگامی که سمت و سوی حرکت و عملکرد بهره‌وری می‌باشد، این فرهنگ با شتاب بیشتری توسعه می‌یابد، برای مثال مدیران مولد بودن را به جای برخی تشریفات اداری در نظر و عمل ترویج نمایند؛ بنابراین پرسش اینکه واقعاً "چقدر بهره ور هستیم؟! " سئوالی است که هر فرد در زندگی شخصی و کاری باید از خود داشته باشد. در طول روز چقدر به عنوان یک فرد موثر در خانواده، جامعه و یا محیط کار حضور داریم و انتفاع می‌رسانیم؟ یک کارگر، کارمند یا مدیر وقتی در پایان روز کاری مروری بر فعالیت‌های انجام شده خود دارد چقدر از کاری که کرده رضایت داشته و تصور می‌کند خروجی دقیق و موثری از تلاش‌هایش ارائه نموده‌است؟ همه این موارد را می‌توان مرتبط با فرهنگ کار دانست.
به تعبیر دیگر یکی از دلایل اصلی کاهش بهره‌وری در حوزه نیروی انسانی را باید در فرهنگ کار جامعه جستجو نمود. در خاتمه، ذکر این نکته حائز اهمیت است که موضوع بهره وری بیش از آنکه به عنوان یک شاخص اقتصادی و عاملی برای توسعه در نظر گرفته شود، یک مقوله فرهنگی است که باید بدان توجه ویژه‌ای نمود، فرهنگی که درون مایه آن در فرهنگ اصیل اسلامی – ایرانی ما وجود دارد و می‌بایست در جامعه ما نهادینه گردد که پرداختن به این مهم فرصتی دیگر را می‌طلبد.
باشگاه خبرنگاران جوان قم قممنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: استانداری قم بهینه سازی مصرف رشد اقتصادی بهره وری دانش بنیان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۰۹۵۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بهره‌برداری از ۱۱۰۰ پروژه عمرانی در قالب مصوبات سفرهای استانی در دولت سیزدهم
سازمان برنامه و بودجه کشور اعلام کرد: نتیجه دو دور سفرهای استانی دولت، تصویب بیش از ۴۵۰۰ مصوبه با اعتباری بالغ بر ۲۸۸ همت بوده که طی ۲.۵ سال از عمر دولت سیزدهم با تخصیص ۱۸۸ هزار میلیارد تومان، بیش از ۱۱۰۰ پروژه عمرانی در قالب مصوبات سفر، تکمیل و به بهره‌برداری رسیده است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، سازمان برنامه و بودجه کشور در پاسخ به اظهارات «غلامرضا نوری قزلجه»، نماینده مردم بستان‌آباد در مجلس شورای اسلامی، مبنی بر «اختصاص ردیف اعتباری مجزا برای سفرهای استانی رئیس جمهور بدعتی جدید است»، در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: «دولت مردمی» یکی از مهم‌ترین شعارهای دولت سیزدهم بوده است.
شاهد این ادعا، تأکید و اشتیاق رئیس‌جمهور به انجام سفرهای استانی و برقراری ارتباط با مردم و نهادهای دولتی و غیردولتی و مشاهده نزدیک و بررسی دقیق مسائل و چالش‌های هر استان بوده است؛ به‌طوری‌که در شهریورماه ۱۴۰۰ (ماه اول استقرار دولت سیزدهم) سفر به استان‌های خوزستان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی و در مهرماه ۱۴۰۰، سفر به استان‌های ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، فارس و اردبیل انجام شد.
در این اطلاعیه آمده است: از ابتدای دولت سیزدهم، دور اول سفرهای استانی از شهریورماه ۱۴۰۰ آغاز شد و ظرف مدت کمتر از یک سال، سفر رئیس‌جمهور به همه استانها انجام شد و تا پایان سال ۱۴۰۲ رئیس‌جمهور محترم در قالب دور دوم سفرها با هدف اصلی پیگیری و نظارت بر اجرای مصوبات سفر دور اول، به ۱۴ استان عزیمت کرده‌اند و سفر به باقی استانها نیز در دستور کار قرار دارد.
در ادامه این اطلاعیه با اعلام اینکه «تسریع در تأمین مالی و تکمیل پروژه‌های عمرانی به‌رغم محدودیت‌های مالی دولت و تعهدات گذشته، مورد تأکید دولت سیزدهم بوده است که این امر در اجرایی‌شدن مصوبات «سفرهای استانی» ریاست جمهوری مشهود است»، آمده است: در ۴۵ سفر استانی رئیس‌جمهور و هیأت همراه (۳۱ سفر دور اول و ۱۴ سفر دور دوم سفرهای استانی)، از پروژه‌های نیمه‌تمام در سطح کشور از جمله پروژه فاضلاب شهری اهواز، پروژه ساخت هزار واحد مسکونی برای حاشیه‌نشینان چابهار، سد مخزنی کنجان‌چم ایلام، سد در حال ساخت تنگ سرخ، طرح راه‌آهن شیراز- بوشهر - عسلویه، پروژه خط دوم جاده پارس‌آباد- اردبیل، طرح شبکه آبیاری و زهکشی خداآفرین، ایستگاه راه‌آهن اردبیل، پروژه نیمه‌تمام پل خلیج‌فارس قشم، طرح راه‌آهن رشت به کاسپین، بیمارستان در حال احداث ۱۰۰ تختخوابی کمال‌شهر کرج، قطار شهری کرج، پروژه راه‌آهن شهری ورامین، بیمارستان نیمه‌ساخته ۹۶ تختخوابی پیشوا، نیروگاه نیمه‌کاره زبالهسوز ۴۵۰ تنی ساری و…، بازدید شده است.
سازمان برنامه و بودجه در ادامه اطلاعیه خود افزود: بازدید از کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی دارای مشکل و نیمه تعطیل در سراسر کشور از جمله جزیره صنعتی صدرا و ساخت نفت‌کش اقیانوس‌پیما، کارخانه در حال ساخت کاغذ زاگرس فارس، کارخانه تعطیل شده تولید لوازم‌خانگی آزمایش، مجموعه کشت و صنعت مغان، کارخانه تولید لوازم‌خانگی سنگرکار، کارخانه سرجین بافت زنجان، کارخانه نیمه‌فعال روغن‌نباتی جهان، کارخانه یخچال‌سازی، کارخانه الکترود کویر و نیروگاه خورشیدی روستای فهرج یزد، کارخانه تولید محصولات بهداشتی فیروز، مجتمع گوگردی سردار شهید سلیمانی گنبدلی و افتتاح دو کارخانه از چهار کارخانه این مجتمع، واحد پرورش قارچ «کشت سبز اورامان» در روستای قلعه‌جی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین مزارع پرورش قارچ کشور، مجموعه صنایع لبنی کاسپین، مجتمع صنایع آذرآب، شرکت تولید تجهیزات سنگین هپکو، معدن و کارخانه تولید مس سونگون ورزقان، معدن طلای اندریان و معدن طلای شریف‌آباد، کارخانه تولید خودروهای ارس خودرو دیزل، کشتارگاه صنعتی جونقان، مجتمع نساجی حجاب شهرکرد به عنوان بزرگ‌ترین کارخانه تولید چادر مشکی کشور، شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان و…، از دیگر اقدامات انجام شده در این حوزه است.
در ادامه این اطلاعیه تصریح شده است: طی دو سال و نیم گذشته در دولت سیزدهم، آغاز عملیات اجرایی طرح‌های بر زمین‌مانده از جمله خط آهن دورود- خرم‌آباد - اندیمشک، سد معشوره، تکمیل عملیات اجرایی طرح توسعه فرودگاه خرم‌آباد، تعیین تکلیف پروژه‌های مونوریل و فرودگاه قم، پیگیری رفع مشکل پسماندها، آب شرب و اشتغال، کشاورزی و صنایع در استان گیلان، احیای خلیج گرگان، لایروبی آبراهه‌های تأمینکننده آب استان گلستان، عملیات اجرایی فاز دوم ذخیره‌سازی گاز شور در سرخس و…، نیز صورت گرفته است.
سازمان برنامه و بودجه کشور اعلام کرد: نتیجه سفرهای دور اول و دوم دولت تصویب بیش از ۴۵۰۰ مصوبه (مورد تعهد سازمان برنامه و بودجه کشور) با اعتباری بالغ بر ۲۸۸ هزار میلیارد تومان بوده است. طی ۲,۵ سال از عمر دولت سیزدهم با تخصیص اعتباری بالغ بر ۱۸۸ هزار میلیارد تومان، بیش از ۱۱۰۰ پروژه عمرانی در قالب مصوبات سفر تکمیل و افتتاح شده و به بهره‌برداری رسیده است که در جدول زیر مشهود است:
بهره‌برداری از ۱۱۰۰ پروژه عمرانی در قالب مصوبات سفرهای استانی در دولت سیزدهم
در پایان این اطلاعیه تاکید شده است: رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مد ظله‌العالی) همواره بر حضور مسئولان عالی‌رتبه دولتی در استانها و لمس مسائل و مشکلات مردم و تلاش میدانی برای رفع آنها تاکید فرموده‌اند. ایشان در سال نخست فعالیت دولت سیزدهم در بیاناتی تأکید کرده‌اند: «۳۱ سفر در سال اول دولت به سراسر کشور از جمله نقاط محروم و دور افتاده، نظارت میدانی بر کارها و همدلی عمیق با مردم از دیگر توفیقات دولت بوده است» و در بخش دیگری از سخنانشان، از «سرعت عمل و حضور در محل حوادث طبیعی و پیش‌بینی‌نشده به نشانه همدردی دولت با مردم» تقدیر کرده‌اند.
کد خبر 751504
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد